اتوکلاو
همهی تجهیزات در مکانهای مختلف که قابل استفاده هستند جنبهی استفادهی یکبار مصرف را ندارند و باید برای استفاده مجدد ابزار، بصورت کاملاً پیشرفته استریل شوند. اتوکلاو وسیلهای بسیار کاربردی برای استریل کردن، ابزار پزشکی و آزمایشگاهی در فشار و دمای بالا با استفاده از بخار آب است.
این وسیله توسط یک میکروبیولوژیست فرانسوی بهنام چارلز چمبرلن در سال ۱۸۷۹ اختراع شد. واژهی اتوکلاو از ترکیب دو واژه (auto) در زبان یونانی به معنای اتوماتیک و (clavis) در زبان لاتین به معنای کلید تشکیل شده است. استریل شدن تجهیزات بخصوص تجهیزات پزشکی و آزمایشگاهی بسیار مهم بوده حتی در گذشته هم این مسئله حائز اهمیت بوده و راهکارهایی برای استریل کردن ابزار داشتند که به مرور زمان با اختراع اتوکلاو و ایجاد خط تولید اتوکلاو در کارخانهها مشکل استریل کردن در تعداد زیاد حل شد.
استریلیزاسیون با اتوکلاو
اتوکلاوها در پزشکی کاربرد استریل کردن را دارند و در دیگر صنایع شیمیایی برای به عمل آمدن پوششها و ولکانش لاستیک و سنتز هیدروترمال مورد استفاده قرار میگیرند. این وسیله بسته به توان انجام کار در هر صنایع سایزهای متنوع دارد و در شکلهای متفاوت تولید میشود. مثلاً این ابزار در آزمایشگاهها که شکلی استوانهای دارد کاملاً متفاوت است با اتوکلاوی که در صنعت کاربرد دارد و طول آن تا حدود ۱۵ متر میرسد.اتوکلاوها اغلب در استریل سازی تجهیزات و ابزارها نقش دارند به همین دلیل در صنعت پزشکی، میکروبیولوژی، دندانپزشکی، دامپزشکی، قارچ شناسی، عمل جراحی، ساخت پروتز و سوراخ کردن بدن تاثیر بسزایی دارند. این ابزار در صنعت شیمیایی و مواد غذایی هم قابل استفاده است. نوع استفاده از این دستگاه بسته به کارایی و سایز ابزاریی که درون آن قرار میگیرد متفاوت است، ابزاریی که درون مخزن برای استریلیزاسیون در صنعت پیراپزشکی قرار میگیرند، ابزارهایی شامل تجهیزات پزشکی، ظروف آزمایشگاهی، ابزارهای جراحی و استریل کردن زبالههای پزشکی هستند، کاربرد جدیدی که به این دستگاهها اضافه شده است استریل کردن زبالههای پزشکی مانند، مواد عفونی، دستکشها، لباس، پانسمان و رسانههای کشت است به این شکل که مواد زائد پزشکی درون این دستگاه قرار میگیرد و با بخار آب در فشار بیش از اندازه استریل میشوند و نکتهی مهم در مورد این اتوکلاو تولید شده این است که بدون داشتن مخزن فشار کار میکند این نکته برای مواد یا تجهیزاتی که نمیتوانند دمای بالای، شعلهی مستقیم گاز را تحمل کنند بسیار مهم و کاربردی است.
اتوکلاو کردن مواد به چه عواملی بستگی دارد
زمان اتوکلاو کردن به نوع مواد و جنس تجهیزات کاملاً متفاوت است، زمان مناسب باعث میشود مواد به طور کامل و دقیق استریل شوند.
محلولهای آبی، در حجم ۱۰۰میلی لیتر در یک ظرف شیشهایی در زمان ۱۰دقیقه اتوکلاو میشوند. پانسمانهای جراحی که متخلخل هستند باید طوری اتوکلاو شوند که بخار ناشی از فشار به تمامی لایهها نفوذ کرده و تمامی آن را استریلیزه کند. اکثر پانسمانها، در دمای بین ۱۳۴تا ۱۳۸درجه سانتیگراد و در مدت زمان ۵ دقیقه استریل میشوند. مواد متخلخلی که از جنس چوب، شیشه، یا آهن باشند به دمایی بین ۱۲۱ تا ۱۲۴ و به مدت زمان ۲۰ دقیقه نیاز دارند تا اتوکلاو شوند. مواد چرب و روغنی در دمای ۱۲۰ درجهی سانتیگراد و در طی ۲ ساعت استریل میشوند.
درجه حرارت، در اتوکلاو کردن متغیر است. از رایجترین دمایی که استفاده میشود، دمای ۱۲۱ درجهی سانتیگراد است و در موقعیتهای اجباری یا فوری از دمای ۱۳۴ هم استفاده میشود.
فشار، در اتوکلاو کردن تاثیر قابل توجهی دارد. دمای جوش آب ۱۰۰ درجه سانتیگراد است. البته دمای جوش با فشار رابطهی مستقیم دارد، زمانی که نقطهی جوش بالا میرود فشار هم نیز افزایش پیدا میکند. دمای جوش ۱۰۰ درجه سانتیگراد، برای از بین بردن میکروارگانیسمها کافی نیست. بهترین راهکار افزایش فشار و نتیجهی حاصل بالا رفتن نقطهی جوش و رسیدن به عدد۱۲۱درجه سانتی گراد است.
بدیهی است هر چه میزان حجم مواد بیشتر باشد، زمان بیشتری برای اتوکلاو کردن لازم است. به این نکته باید بسیار توجه کرد تا اطمینان حاصل از استریل شدن کامل مواد بدست آید.
استفاده کردن از سینی در زیر تجهیزات یا بسته بندی کردن تجهیزات حین اتوکلاو شدن کمک شایانی میکند، گذاشتن سینی باعث میشود اگر مواد حاصل از اتوکلاو شدن به هر علتی نشت کند بر روی سینی ریخته و دستگاه را آلوده نکند. بهترین نوع سینی که میتوان استفاده کرد پلی پروپیلن، پلی اتیلن، پلی استایرن و دیگر فلزات است. نکتهی حائز اهمیت این است که این سینیها بر روی اتوکلاو کردن مواد تاثیر میگذارند. بسته بندی مواد در اتوکلاو کردن باعث میشود تا مواد پس از اتوکلاو شدن آلوده نشوند. هر موادی را مطابق با مایع بودن یا جامد بودن و نقطهی جوش در بسته بندیهای مختلف قرار میدهند مثلا مایعات را درون شیشهی از جنس پیرکس یا بطری از جنس پلیپروپیلن قرار میدهند، یک سری از مواد را درون کاغذ میگذارند، (کاغذهای غیر بافته شده و کاغذ کرپ). برای اتوکلاو کردن مواد خشک از کیسههای پلاستیکی که از مقامت بالایی در برابر افزایش حرارت دارند، استفاده میشود.
استفاده نکردن از بسته بندی مناسب خطر آفرین است، زیرا امکان ذوب شدن مواد در دستگاه اتوکلاو وجود دارد.
قیمت دستگاه اتوکلاو
همانگونه که به اهمیت این دستگاه اشاره شد نیاز واقعی در صنعت و آزمایشگاه به این دستگاه وجود دارد. با تولیدات شرکت مخازن ماشین وزین قیمت دستگاه اتوکلاو به حد قابل مقایسهای کاهش یافته و ما توانستهایم بهترین کیفیت را به ارمغان بیاوریم. شما عزیزان میتوانید برای خرید و دریافت قیمت اتوکلاو با شمارههای ما تماس بگیرید.